عوامل خطر ناباروری زنان و مردان
ناباروری زنان و مردان و پیشگیری از تشخیص عوامل خطر که بسیاری از عوامل خطر برای هر دو جنس مرد و زن مشابه هستند. تعریف ناباروری، تلاش زوج ها برای باردار شدن بعد از گذشت یکسال ازدواج و نزدیکی و رابطه زناشویی و بدون استفاده از هیچ گونه روشهای پیشگیری گفته می شود. 10-15 درصد زنان و مردان از ناباروری رنج می‌برند و در این میان 40 درصد سهم زنان از بروز ناباروری و 40 درصد سهم ناباروری مردان و 20 درصد در هر دو زوج می باشد.
علت ناباروری زنان
فوق تخصص ناباروری مردان در اصفهان بیان می کند شرایط و عوامل متعددی از علل ناباروری خانم ها وجود دارد که در ادامه مقاله ناباروری زنان و مردان و پیشگیری از تشخیص عوامل خطر به صورت خلاصه به تشریح آن می پردازیم.
- اختلالات در تخمک گذاری : شامل سندرم تخمدان پلی‌کیستیک، انجام فعالیت های شدید ورزشی، بیماری دیابت، کاهش وزن ناگهانی، چاقی و اضافه وزن، استرس‌های روحی روانی و … است. عوامل مشکلات تخمک گذاری زنان، شایعترین علل ناباروری در زنان شناخته می شود.
- مسدود شدن لوله های رحمی : این انسداد می تواند به علت انجام اعمال جراحی بزرگ روی لگن و لوله های فالوپ، بیماری های التهابی لگن و آندومتریوز ایجاد شود.
- ناهنجاری های مادرزادی : شامل اختلالات سیستم تناسلی که در دختران تازه متولد شده مشاهده می شود.
- سن بالای 35 سال زن : بیشتر زنان بالای 35 سال با کاهش تعداد فولیکول های تخمدان، کاهش کیفیت تخمک ها، افزایش احتمال ابتلا به بیماری ها در سنین بالاتر، افزایش احتمال سقط و … ممکن است مواجه می شوند.
- سایر بیماری های خاص : شامل اختلالات هیپوتالاموس، اختلال در غده هیپوفیز و مشکلات آدرنال و تیروئید را شامل می شود.
- یائسگی زودرس : یعنی بروز علائم یائسگی در زنانی است که زیر ۴۵ سال سن دارند. به یائسگی که پیش از سن 40 سالگی رخ دهد، یائسگی پیش رس گفته می شود.
علل ناباروری در مردان
همانطور که بیان شد عوامل متعددی در ناباروری مردان اثر گذار هستند که وابسته به اختلالات تولید اسپرم و یا انتقال اسپرم می باشد. اولین آزمایشی که در این خصوص به مراجعین ناباروی توصیه خواهد شد بررسی و آنالیز مایع منی است. ممکن است تولید اسپرم تحت تاثیر علل و عوامل مختلفی همچون بیماریهای مزمن، بیماری های دوران کودکی و … قرار بگیرد. روشهای درمانی مختلفی برای هر کدام موجود است.
بیشترین علت ناباروری مردان
- مسدود شدن راه خروج اسپرم
- ابتلا به عفونت های منتقله از راه ارتباط جنسی نا مطمئن
- دارای بیماری های مزمن
- اختلال در نعوذ
- وجود مشکل در تولید اسپرم
- تماس با مواد مخرب همچون مس، عنصر کادمیوم و جیوه، اکسید اتیلن، کلرید وینیل، مواد رادیو اکتیو و اشعه
- نزول نکردن بیضه ها در دوران کودکی و عدم توجه به درمان آن
- تروما یا ضربه به ناحیه تناسلی که در ورزشکاران شایع است
- آسیب به علت وجود یک نوع سرطان و تحت درمان قرار گرفتن آن با رادیوتراپی و شیمی درمانی
- ابتلا به بیماری واریکوسل در نوجوانی و جوانی
- مصرف برخی داروهای خاص
- استعمال انواع دخانیات و یا مصرف الکل به مقدار زیاد
سایر شرایط خطر و علل ناباروری
در ادامه مقاله ناباروری زنان و مردان و پیشگیری از تشخیص عوامل خطر به تشریح برخی دیگر از عوامل موثر در ناباروری به بیان دکتر حقدانی فوق تخصص ناباروری در اصفهان می پردازیم.
سن بارداری
- سن باردرای در زنان : زنان بعد از سن 32 سالگی پتانسیل باروری شان به تدریج کاهش می یابد. شیوع ناباروری در زنان مسن به دلیل غیرطبیعی بودن وضعیت کروموزمی آنها می باشد که با بالارفتن سن در تخمک ایجاد می گردد. همچنین زنان مسن مشکلات بیشتری در رابطه با سلامتی دارند که با باروری در آنها تداخل ایجاد می کند. خطر سقط جنین نیز با افزایش سن در زنان بیشتر می شود.
- بهترین سن باردرای در مردان : مردان در سنین بالاتر از 40 سال کمتر از مردان جوان قابلیت باروری دارند. بهترین سن بارداری خوب در آقایان در سنین جوانی می باشد.
نبایدهایی برای باروری سالم
- استعمال تنباکو و سایر محصولات دخانی : مردان و زنانی که استعمال تنباکو یا سیگار می کشند، شانس بچه دار شدن خود را کمتر از سایرین می کنند و احتمال درمان های ناباروری ممکن را نیز کم تر موثر باشد. تکرر سقط جنین در زنانی که سیگار می شکند از درصد بیشتری برخوردار است.
- مصرف الکل : میزان و سطح بی خطری از مصرف الکل در زنان وجود ندارد. مصرف متوسط الکل در مردان باروری را کاهش نمی دهد. مصرف نوشیدنی های الکلی بصورت مستمر باعث ایجاد بیماری هایی می شود.
- مصرف کافئین : نتیجه یکسان و قابل مستند در ارتباط با مصرف زیاد و بیش از اندازه کافئین با کاهش باروری وجود ندارد. بعضی مطالعات احتمال کاهش باروری را با افزایش مصرف کافئین نشان می دهد در حالیکه دیگر مطالعات اثر معکوس را بیان می کند. در هر صورت به طور قطع بیان می شود که مصرف زیاد کافئین بر باروری زنان نسبت به مردان اثر بیشتری را دارد. همچنین مصرف زیاد کافئین در زنان ریسک سقط جنین را بیشتر می کند.
اثرات چاقی و لاغری در ناباروی
- چاق بودن و داشتن اضافه وزن : در میان زنان ایرانی، بیشتر ناباروری به دلیل سبک زندگی و کم یا بی تحرک و چاق بودن آنها می باشد. همچنین در آقایان با وجود چاقی تعداد اسپرم ها تحت تاثیر قرار می گیرد و کمتر می شود.
- لاغر بودن مفرط : زنان در معرض خطر ناباروری شامل زنانی می شود که مبتلا به نارسایی های خوردن و بی اشتهای عصبی (انورکسیا نروزا) و یا پرخوری عصبی (بولیمیا) می شود. همچنین زنانی که از رژیم های غذایی با محدودیت شدید کالری پیروی می کنند خطر ناباروری را در خود تقویت خواهند کرد. گیاهخواران محض نیز مشکلات ناباروری را به دلیل دریافت نکردن بعضی از ریزمغذی های مهم مانند ویتامین ب12، روی، آهن و … تقویت می کنند.
- فعالیت بدنی بیش از حد : مطالعات متعدد بیان گر این بوده است، فعالیت بدنی بیش از 7 ساعت در هفته با مشکلات تخمدانی مرتبط خواهد بود. مطاعلات در این زمینه ادامه دارد و این نتیجه ثابت شده نیست. از طرف دیگر عدم فعالیت بدنی کافی با چاقی نیز مرتبط است در نتیجه از این طریق نیز می تواند ناباروری را افزایش دهد.
چه زمانی به دکتر فوق تخصص ناباروری مراجعه کنیم؟
فوق تخصص درمان ناباروری بیان می کند اگر شما و همسرتان برای مدت حداقل 6 ماه جهت بارداری بدون هرنوع پیشگیری تلاش کرده اید ولی نتیجه ای حاصل نشده است، توصیه می شود از بهترین دکتر فوق تخصص ناباروری در اصفهان وقت ملاقات بگیرید. بسته به سن و تاریخچه سلامتی شما، انواع ارزیابی های بالینی بررسی و در صورت نیاز آزمایش هایی را برایتان تجویز خواهند کرد.
چه نوع شرایطی وجود دارد که باید به دکتر ناباروری مراجعه کنم؟
باید بدانید شما به طور کلی نباید خیلی نگران ناباروری باشید، مگر اینکه شما و همسرتان به طور منظم و مستمر برای حداقل یک سال آمیزش جنسی داشته باشید. به هرجهت اگر شرایطی به شرح زیر برای شما صادق باشد، توصیه می شود زودتر از گذشت یک سال به یک دکتر متخصص ناباروی کنید و مشاورهای لازم را دریافت کنید.
- اگر خانمی هستید با سن بالاتر از 30 سال سن و یا به مدت 6 ماه دوران قاعده گی را تجربه نداشته اید.
- اگر زنی هستید که سابقه سیکل های پریودی دردناک یا نامنظم، درد لگنی، آندومتریوز، بیماری التهابی لگن (PID) و یا سقط جنین های مرتبط را تجربه می کنید
- اگر مردی هستید با تعداد اسپرم کم و یا سابقه مشکلات جنسی، پروستات و یا بیضه داشته اید.
به کدام دکتر برای ناباروی مراجعه کنیم؟
یک دکتر پنجه طلا نازایی در اصفهان و یا پزشک متخصص زنان و زایمان خوب برای خانم ها و یا دکتر خوب در مرکز ناباروری اصفهان و حتی الامکان به یک متخصص ارولوژیست برای مردان و یا پزشک خانواده برای تشخیص و شروع درمان مراجعه نمایند. در این صورت می بایستی شما و همسرتان کلیه آزمایشات ناباروری را انجام دهید. در این قسمت اطلاعاتی که به شما در آماده سازی برای اولین ویزیت دکتر ناباروری کمک می کنند آورده شده است.
کارهایی که شما می توانید برای باروری سالم انجام دهید:
جزئیات مربوط به تلاش خود برای بارداری صحیح و سالم را یادداشت کنید. دکتر درمان ناباروری شما به اطلاعات زیر نیاز خواهد داشت:
- زمانی که شروع به تلاش برای بچه دار شدن کردید
- تکرر آمیزش ها
- زمان آمیزش ها مطابق با سیکل ماهیانه تان
- و… .
سوالات متداول درمان ناباروری
اطلاعات مهم بالینی خود را بنویسید و همراه داشته باشید و هر نوع بیماری یا مشکلی که شما به آن مبتلا بوده اید و هر نوع دارویی که اکنون مصرف می کنید. سوالات خود را برای پرسیدن از پزشک فراهم کنید. لیستی از مهم ترین سوالات خود آماده کنید تا بهترین بهره را از جلسه ملاقات با پزشکتان برده باشید.
برخی از سوالات پایه ای مربوط به ناباروری عبارتند از:
- چه دلایلی ممکن برای ناباروری ما وجود دارد؟
- آزمایشات بارداری ما چیست که باید انجام دهیم؟
- اولین پیشنهاد برای شروع درمان ناباروری ما چیست؟
- درمان ناباروری را که شما پیشنهاد می کنید چه نوع عوارض جانبی و یا فوایدی را در پی خواهد داشت؟
- آیا احتمال چند قلو زایی با درمان پیشنهادی تان وجود دارد و چقدر محتمل است؟
- درمان پیشنهادی برای بارداری سالم را برای چه زمان و چند دوره باید اجرا کنیم؟
- چنانچه درمان اولیه شما نتیجه نداشت از چه نوع درمان دیگر استفاده خواهید کرد؟
- آیا درمان ناباروری با داروهای پیشنهادی شما در دراز مدت عوارض خاصی در پی خواهد داشت؟
- لازم است به صحبت های پزشک خود خوب توجه کنید و اگر سوالی برایتان پیش آمد و یا متوجه مطلبی نشدید از دکتر خود بیرسید.
آنچه باید از پزشک انتظار داشت
پزشک ناباروری از هریک از زوجین سوالاتی را خواهد پرسید. شما باید آمادگی لازم برای پاسخگویی به آنها را داشته باشید تا این امکان را به پزشک داده شود تا تشخیص سریع تری داشته و سریع تر وارد گام های بعدی مراقبت و درمان شما شود.
سوالات رایجی که معمولا از زوج ها پرسیده می شود چیست؟
- چه زمانی است که رابطه جنسی بدون جلوگیری داشته اید؟
- چقدر وقت است که برای باردار شدن به صورت فعال تلاش کرده اید؟
- طول آمیزش جنسی تان چند روز یا چند شب بوده است؟
- آیا از ژل و یا لغزنده کننده در حین رابطه جنسی خود استفاده کره اید؟
- آیا شما یا همسرتان استعمال دخانیات دارید یا قبلا داشته اید؟
- آیا قبلا به بیماری خاصی مبتلا شده اید؟
- آیا قبلا دچار بیماری های انتقالی جنسی (std) که شامل زگیل تناسلی یا تبخال تناسلی شده اید؟
- آیا در زندگی از استرس یا اضطراب و یا نگرانی رنج برده اید یا دچار چالشی هستید؟
- در حین رابطه جنسی به چه میزان از رابطه زناشویی خود احساس رضایت دارید؟
سوالاتی مختصص به خانم ها
- سن دوران قاعدگی شما از چه زمانی شروع شد؟
- به طور معمول دوران قاعدگی تان به چه شکلی است؟
- آیا دوران قاعدگی شما دارای نظم خاصی است؟
- آیا دوران قاعدگی شما طولانی است؟
- آیا در دوران قاعدگی تان پریود سنگینی را تجربه می کنید؟
- آیا قبلاً تجربه حاملگی را داشته اید؟
- آیا قبلا در رابطه با ناباروری ارزیابی و تلاشی را تجربه کرده اید؟
- اگر قبلا دچار بیماری خاصی شده اید، از چه توع درمانی بهره مند شده اید؟
- آیا در حال حاضر یا قبلا از داروی خاصی یا مکمل غذایی و یا همچنین استروئیدهای آنابولیک مصرف می کنید؟
- آیا شما قبلا یا در حال حاضر از مشروبات الکلی استفاده می کنید؟
- ممکن است قبلا یا در حال حاضر از دارو یا قرص آرام بخش استفاده کنید؟
- آیا شما از رژیم غذایی روزانه استفاده می کنید؟
- آیا شما به طور منظم برنامه ورزشی برای ارتقا سلامتی خود دارید؟
- ایا شما مشغول به انجام ورزشی خاصی هستید؟ و در چه سطحی می باشد؟
- آیا روزانه مصرف کافئین در برنامه غذایی خود دارید؟
- آیا شما اخیرا دچار کاهش وزن و یا چاقی ناخواسته شده اید؟
هزینه های درمان ناباروری در اصفهان
هزینه درمان ناباروری در ایران و ارزیابی یا سنجش ناباروری پروسه هزینه بری است و در برخی موارد شامل مراحل سخت و دشواری نیز می باشد. گاهی اوقات نیز هزینه صرف شده توسط بیمه های درمانی پرداخت نمی شود. در نهایت نیز ضمانتی و درمان قطعی ناباروری و صددرصد وجود ندارد که بعد از تمامی تست ها و مشاوره ها، حاملگی صورت گیرد. یکی از این شرایط می تواند ناباروری ناشناخته باشد.
آزمایش های تشخیصی بارداری
قبل از انجام هر نوع تست بارداری و آزمایشات درمان ناباروری باید بدانید که نیاز به یکسری تعهدات و الزامات از طرف زوجین لازم است. پزشک شما معتمد شمایت و باید از عادات روابط جنسی شما اطلاع داشته باشد. ممکن است توصیه های مبنی بر تغییر برخی از عادات غلط شما داشته باشد. شاید تستها و دوره آزمون و خطا برای مدت چندین ماه طول بکشد. در یک سوم از زوجین نابارور علت مشخصی یافت نشده است که به آن ناباروری ناشناخته گفته می شود.
تست های بارداری مخصوص زنان
برای باروری یک خانم لازم است که تخمدان ها به طور منظم تخمک های سالم را آزاد کند و بایستی دستگاه تناسلی زنان اجازه حرکت اسپرم و تخمک ها را از لوله های فالوپ بدهند تا تخمک توسط اسپرم بارور شوند. بنابراین ارگان های تولید مثلی یک خانم باید سالم باشد و عملکرد های مناسب بخود را داشته باشند. بعد از اینکه پزشک سوالات نظیر پرسش های قسمت قبل از شما پرسید، نوبت به انجام آزمایشات جسمی باروری می رسد که شامل تست هایی زیر می شود.
آزمایشات تشخیصی باروری زنان
بهتر است بدانید نیازی به انجام همه تست های ذکر شده در زیر قبل از تشخیص علت ناباروری نخواهید بود. آزمایشات ناباروری انتخاب شده و ترتیب انجام آنها بسته به ضرورت و توافق ایجاد شده در جلسات ویزیت بین شما و پزشکتان دارد.
شایع ترین آزمایشات مخصوص زنان نابارور
- آزمایشات تخمک گذاری : اولین آزمایش خون برای اندازه گیری سطوح هورمون ها انجام خواهد شد تا مشخص شود که آیا شما تخمک گذاری دارید یا خیر.
- عکس رادیوگرافی رنگی از رحم و لوله های رحمی : از طریق این تست شرایط رحم و لوله های فالوپ رحم ارزیابی خواهد شد. ممکن است ماده حاجب به درون رحم تزریق شود و از طریق اشعه X پیشروی این ماده در رحم و لوله های فالوپ بررسی شود. مسدود بودن لوله یا دیگر مشکلات مرتبط با رحم از این طریق شناسایی و تشخیص داده می شود و در برخی موارد ممکن است از طریق عمل جراحی اصلاح شوند.
- آزمایش هورمونی : تست های هورمونی به منظور بررسی سطوح هورمن های تخمدان، تیروئیدی و نیز هورمون های غده هیپیوفیزی صورت خواهد گرفت.
- تست های مربوط به تخمدان : به طور معمول این آزمایش به منظور تعیین میزان کارایی تخمک آزاد شده بعد از تخمک گذاری انجام می شود که معمولا انجام این آزمایشات در آغاز سیکل دوران عادت ماهانه زنان شروع می شود.
- تست های ژنتیکی : انواع آزمایشات ژنتیکی به منظور بررسی و تعیین علت نارسایی ژنتیکی احتمالی در زنان برای تشخیص ناباروری انجام خواهد شد.
- آزمایش اولتراسوند (فراصوت) لگن : تست اولتراسوند که سونوگرافی یا اولتراسونوگرافی هم گفته می شود برای تعیین بیماریهای مربوط به لوله فالوپ و رحم زنان انجام خواهد شد.
لاپاراسکوپی تشخیصی
یکی از روشهای دیگر و آزمایشات مهم درمان ناباروی در زنان عمل جراحی لاپاراسکوپی برای تشخیص علت ناباروری زنان میباشد. فرایند این عمل تحت بیهوشی کامل و یا بیهوشی موضعی که بسته به تشخیص پزشک بیهوشی شما دارد انجام می شود. جراح زنان و زایمان و یا دکتر متخصص لاپاراسکوپی از طریق وارد کردن وسیله ای بنام لنز لاپاراسکوپ به درون حفره شکمی و رحمی انجام می شود و بدین شکل لوله های فالوپ، تخمدان ها و رحم مورد ارزیابی و بررسی قرار می گیرد.
حین جراحی لاپاراسکوپی چه رخ می دهد؟
در طول عمل برش کوچکی به اندازه 8 تا 10 میلی متر در زیر ناف ایجاد می کنند و سوزنی به درون حفره شکم وارد می شود و مقداری از گاز دی اکسیدکربن به درون حفره شکمی وارد می شود تا فضایی مناسب را برای وارد کردن لاپاراسکوپ آماده کنند. لاپاراسکوپ تلسکوپی با لنز تهیه شده از فیبرهای شیشه ای حاوی نور است که روشنایی ایجاد می کنند.
عوارض عمل لاپاراسکوپی در زنان
شایع ترین عارضه ایجاد شده از طریق جراحی لاپاراسکوپی در زنان، آندومتریوز و ایجاد جای زخم می باشد. از این روش پزشک متخصص لاپاراسکوپی می تواند بی نظمی ها و یا انسداد موجود در لوله های فالوپ و رحم را تشخیص دهد. عمل لاپاراسکوپی روشی کم تهاجمی به شمار می رود و نیازی به بستری شدن طولانی مدت در بیمارستان ندارد.
انواع تست و آزمایشات تشخیصی برای درمان ناباروی مردان
تست ها و روش های بسیاری برای تشخیص ناباروری مردان وجود دارد که توسط فوق تخصص ناباروری آقایان و پزشکان اورولوژیست انجام می شود. تحقیقات و مطالعات نشان داده است علت ناباروری آقایان حدود 40% می باشد.
علت ناباروری در آقای نابارور چیست؟
- مقدار اسپرم برای بارور کردن تخمک زن به اندازه کافی وجود ندارد.
- اسپرم های مردانه دارای قدرت حرکت در لوبه فالوپ رخم زن را ندارد.
- ممکن است شکل اسپرم ها در مایع منی مرد غیر طبیعی باشد.
- شاید در دستگاه تناسلی مرد، انسداد وجود داشته باشد و باعث شود اسپرم از طریق مجاری به درستی خارج نگردد.
شروع معاینات ناباروری مردان
آغاز معاینات ناباروری در مردان با مراجعه به یک پزشک اورولوژیست یا بهترین فوق تخصص ناباروی انجام میشود. در جلسۀ اول، سوالاتی از سوی پزشک مطرح می شود تا سابقۀ پزشکی مرد را در اختیار داشته باشد. سوالاتی نظیر موارد زیر از شما پرسیده خواهد شد.
پرسش و پاسخ متداول درباره شرایط ناباروری مردان
- ایا سابقه جراحی در ناحیه تناسلی یا شکم خود داشته اید؟
- چنانچه درگیر بیماری های مزمن شده اید شرح دهید
- از چه نوع داروهایی در قبل و در حال حاضر مصرف می کنید؟
- آیا قبلا دچار مشکلات جنسی بوده اید؟
- ایا سابقه بیماری های آمیزشی نظیر زگیل تناسلی را داشته اید؟
- آیا قبلا و در زمان قبل از ازدواج رابطه جنسی را تجربه کرده اید؟
- آیا قبلا و یا در حال حاضر مصرف سیگار یا مواد مخدر داشته اید؟
مشخص کردن دلیل ناباروری آقایان
شاید دکتر شما برای ارزیابی وضعیت اسپرم، یک آزمایش اسپرم برایتان تجویز کند. انجام این چنین آزمایشاتی و سایر تست های تجویزی به تشخیص فوری علل ناباروری در مردان سرعت خواهد بخشید. یکی دیگر از شرایط معاینه اولیه ناباروی مردان بررسی بیضه های شما توسط پزشک است که به ارزیابی و مشکلات احتمالی توجه می شود.
بررسی بیضه ها
- تشخیص بیماری واریکوسل پی برد.
- اندازه بیضه ها از نظر بزرگی و کوچکی بررسی می شود.
- بیضه نزول نکرده نیز مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
- پی بردن به احتمال وجود مشکلات هورمونی در بیضه نیز ارزیابی خواهد شد.
آزمایشات تشخیصی برای مردان نابارور
در فرایند و مرحله ابتدایی انجام معاینه فیزیکی و تشخیص ناباروری مردان درصورتی‌که احتمال اختلال و اشکال در دستگاه تناسلی مرد مشاهده شود و وجود داشته باشد، پزشک تست های تکمیلی زیر را برای شناسایی اختلال و علت ناباروری پیشنهاد و توصیه می کند.
آزمایش سونوگرافی بیضه
اقدام برای سونوگرافی بیضه یکی از روشهای تشخیص ناباروری مردان است. در سونوگرافی بیضه با استفاده از امواج فراصوت، تصاویری تولید میشود که به شناسایی انسداد مجرای انزال، انزال پس رونده به معنی ورود مایع منی به داخل مثانه به جای خروج آن از اندام تناسلی و سایر مشکلات دیگر در بیضه ها و ساختار‌‌های بیضه، بررسی خواهد شد.
تست سونوگرافی از طریق مقعد
بطور معمول از سونوگرافی مقعدی، بیشتر برای بررسی پروستات مردان و بافت های احاطه کننده پروستات استفاده می شود. دکتر سونوگرافیست سوزن نازکی را وارد مقعد میکند تا وضعیت پروستات را آنالیز و بررسی کند و وجود هرگونه انسداد در لوله های حامل مایع منی و همچنین مجرای انزال و کیسه های منی را مورد شناسایی قرار می دهد.
عمل سیستوسکوپی
سیستوسکوپی یک روش مورد استفاده برای بررسی مثانه، پروستات و مجاری ادراری مردان است. در این روش دکتر ارولوژیست با لنز مخصوص سیستوسکوپی و در حالت نیمه هوشیار این اقدام را انجام می دهد. چنانچه در اثر مسدودی مجاری منی، مایع منی و اسپرم خارج نشود، از روش سیستوسکوپی برای برطرف کردن این انسداد استفاده می شود تا در نهایت انتقال اسپرم به درستی انجام شود.
تست تهاجمی وازوگرافی
وازوگرافی، یک تست تهاجمی برای بررسی وجود انسداد در مجاری منی است. در این روش برش کوچکی در کیسه های بیضه زده می شود یک رنگ مخصوص به داخل رگ وابران و بیضه ها تزریق خواهد شد و با استفاده از اشعه ایکس هر نوع انسداد یا تراوش اسپرم در رگ وابران تشخیص داده می شود و برطرف خواهد شد.
نمونه برداری از بیضه
در روش بیوپسی بیضه که به آن نمونه برداری بیضه هم گفته می شود، نمونه های بسیار کوچکی از بافت بیضه به وسیله یک سوزن جدا می شود و در آزمایشگاه مورد بررسی قرار خواهد گرفت. نتیجه بیوپسی بیضه یا نمونه برداری از بیضه مردان نشان می‌دهد که آیا تولید اسپرم طبیعی است یا دچار اختلال می باشد. در صورتی که نتیجه مثبت و طبیعی باشد، احتمالا مشکل ناباروری مرد، انسداد مسیر انتقال اسپرم و یا سایر مشکلات دیگر می تواند باشد.
سایر روش های آزمایش ناباروری مردان
دکتر حقدانی در ادامه مقاله بیان میکند اگر تشخیص ناباروری مردان با روش هایی که بالا بیان شد، نتیجه ای در پی نداشت، دکتر ناباروری مردان از روش های دیگری مانند آزمایش اسپرموگرام، انجام آزمایش خون برای بررسی سطح هورمون ها، تست ادرار و آزمایش های ژنتیکی برای بررسی دقیق تر علت ناباروری آقایان استفاده خواهند کرد.
آزمایش اسپرم
آزمایش اسپرموگرام اولین آزمایشی است که از آقا خواسته می شود تا نمونه منی را در یک ظرف استریل تخلیه کند. این آزمایش اطلاعات زیادی در مورد کمیت و کیفیت مایع منی و اسپرم در اختیار پزشک ناباروری قرار خواهد داد.
مهم ترین اطلاعات آزمایش اسپرموگرام
بعضی از مهمترین مواردی که در آزمایش اسپرموگرام مورد بررسی و ارزیابی قرار می گیرد به شرح زیر است.
- حجم مایع منی
- مقدار کل اسپرم در نمونه منی
- تعداد اسپرم در هر میلی لیتر مایع منی
- میزان اسپرم های در حال حرکت
- میزان اسپرم ها با شکل طبیعی و غیر معمول
دیگر اطلاعات آزمایش اسپرموگرام
این آزمایش نیز قادر است عفونت در سیستم تولید مثل را مشخص نماید. حتما باید نمونه منی طی یک ساعت پس از جمع آوری، بررسی و آنالیز شود. آزمایش اسپرموگرام را می بایستی در دو روز متفاوت با فاصله بیش از دو ماه انجام دهید. نمونه های مایع منی در مردان می تواند در زمان های مختلف متفاوت باشند که احتمال خطا و اشتباه بسیار کم می شود. توصیه می شود برای انجام آزمایش اسپرم 2 تا 7 روز انزال انجام نشده باشد.
اندازه گیری سطح هورمون
هورمون ها در بدن، تولید اسپرم مرد را کنترل و تمایل و توانایی انجام رابطه جنسی در مردان را ایجاد می کنند. میزان کم یا زیاد این هورمون ها می‌تواند در تولید اسپرم یا در رابطه جنسی اختلالاتی را ایجاد کنند. دو هورمون مهم برای تولید مثل FSH و تستوسترون می باشند. ممکن است پزشک شما از دیگر آزمایش خون و هورمون‌ها، از جمله LH، استرادیول و پرولاکتین استفاده و بررسی داشته باشد.
آزمایشاتی که ممکن است در اکثر مردان لازم نباشد
اگر نتایج آزمایش آنالیز مایع منی مرد طبیعی نباشد، شاید لازم باشد آزمایش های بیشتری توسط پزشکتان تجویز و انجام شود. این قبل آزمایشات به شرح زیر است.
- تست رنگ آمیزی اسپرم : جهت بررسی اسپرم زنده در نمونه مایع منی
- آزمایش آنتی بادی های ضد اسپرم : در مواقعی که حرکت اسپرم به شدت کند باشد
- انجام کشت مایع منی : چنانچه در اسپرم علائمی از عفونت وجود داشته باشد، کشت مایع منی انجام می شود.
تست بررسی DNA موجود در اسپرم
اگر دیگر آزمایشات اضافی که ممکن است لازم باشد، تست بررسی DNA موجود در اسپرم می باشد. چنانچه تعداد اسپرم در مایع منی بسیار کم باشد یا تعداد اسپرم صفر باشد، لازم است یک آزمایش ژنتیکی انجام شود تا مشخص گردد که آیا از جهت کروموزومی فرد طبیعی است یا خیر. از نتایح مهم این آزمایش ژنتیکی این است که نشان می دهد آیا این اختلال به فرزند هم منتقل خواهد شد یا نه.
وجود اسپرم در ادرار
دکتر فوق تخصص ناباروری مردان در اصفهان ممکن است برای بررسی بیشتر و وجود عفونت مجاری ادراری که می تواند در باروری مرد نقش داشته باشد، درخواست آزمایش ادرار را تجویز نماید. اگر در ادرار اسپرم وجود داشته باشد، باید به انزال پس گرد مشکوک باشیم که در این صورت بخشی از اسپرم وارد مثانه میشود. این اشکال معمولا به دلیل مشکل در دریچه های مثانه و یا به خاطر داشتن سابقه عمل جراحی در ناحیه تناسلی بوده باشد.
توصیه دکتر فوق تخصص ناباروری مردان در اصفهان
سایت رسمی دکتر سعید حقدانی درمان پزشکی ارایه نمی کند. این مجله آنلاین در حوزه سلامت مردان و افزایش دانش مخاطبان خود در حوزه بیماری های کلیه و مجاری ادرای، درمان ناباروری مردان و بهبود عملکرد دستگاه تناسلی مردان با مخاطبین خود زبان ساده و قابل فهم ارتباط برقرار می کند. چنانچه مشکلی در زمینه سلامت دارید با مشاوره از بهترین متخصصین سلامت به سلامتی خود اهمیت بدهید تا درمان متناسب با شرایط تان را به شما ارائه دهند.
سلب مسئولیت
از آنجایی که مطالب حوزه پزشکی از حساسیت بالایی برخوردار هستند، مطالب منتشر شده در مقاله ناباروری زنان و مردان و پیشگیری از تشخیص عوامل خطر، اعم از فیلم، عکس، نوشته و پادکست، هرگز جایگزین نظرات و توصیه های تخصصی پزشکان نخواهد بود و مخاطبان هرگز نباید از این مطالب به عنوان جایگزین توصیه پزشک یا افراد مراقبت های بهداشتی استفاده کنند. دکتر حقدانی توصیه می کنند چنانچه سوالی دارید می توانید از انتهای همین پست، سئوال خود را بپرسید تا در اسرع وقت پاسخگوی نیاز شما باشند.