بی نطفگی در مردان
آزواسپرمی چیست و روش های درمان انواع بی نطفگی در مردان و به انگلیسی a-zoo-SPER-mee-ah گفته می شود که یکی از علل اصلی ناباروری آقایان است، زمانی که انزال مرد (مایع منی) اسپرم قابلیت اندازه گیری نداشته باشد. به طور معمول، بیضه های کیسه بیضه مرد، اسپرم تولید می کنند. اسپرم از طریق دستگاه تناسلی مرد جریان می یابد تا با مایع مخلوط شود و منی تشکیل شود. منی مایع غلیظ و سفید رنگی است که در هنگام انزال از آلت تناسلی مرد آزاد می شود.
تشخیص علل آزواسپرمی
از آنجایی که عوامل خارجی بسیاری در علت آزواسپرمی موقت موثر هستند، فلذا تائید و تشخیص بی نطفگی مردان باید از روش آزمایش های مستمر و با چندین بار تکرار در دراز مدت انجام پذیرد. بطور تقریبی حدود 1درصد از مردان و حدود 15درصد از مردان عقیم، به آزواسپرمی مبتلا هستند. تشخیص دقیق با تجزیه و تحلیل دو نمونه اسپرم مختلف آغاز می شود. همچنین ممکن است آزمایش هورمونی و اسکن تصویربرداری از دستگاه تناسلی توسط پزشک ناباروری تجویز شود.
آزواسپرمی ممکن است در نتیجه عدم تولید اسپرم یا عدم توانایی اسپرم برای حل شدن در مایع منی ایجاد شود، اما با توجه به نتایج آزمایشگاهی، گاهی هر دو مؤلفه در یک مرد وجود دارد. تشخیص اصلی این اختلال زمانی مشخص میشود که، طی بررسی توسط میکروسکوپ های قدرتمند، هیچ اسپرمی در مایع منی وجود نداشته باشد.
انواع آزواسپرمی چیست؟
دکتر فوق تخصص ناباروری مردان در مقاله آزواسپرمی چیست و روش های درمان انواع بی نطفگی در مردان اظهار می کنند انواع آزواسپرمی در 5 تا 10 درصد اقایانی که از نظر ناباروری مورد بررسی قرار می گیرند، مشاهده می شود. این عارضه ممکن است در بدو تولد وجود داشته باشد یا در طول زندگی ایجاد شود.
دو نوع آزواسپرمی وجود دارد
- آزواسپرمی انسدادی : در این حالت، تولید اسپرم طبیعی وجود دارد، اما دستگاه تناسلی برای هر دو بیضه مسدود می شود. این بدان معناست که هیچ اسپرم قابل اندازه گیری نمی تواند وارد مایع منی شود. برخی از بیماران ممکن است در هر طرف کیسه بیضه مشکل متفاوتی داشته باشند.
- آزواسپرمی غیر انسدادی : در این نوع بی نطفگی، تولید اسپرم ضعیف است. و مرد به اندازه کافی اسپرم تولید نمی کنند که مقدار قابل تشخیصی در مایع منی آنها ظاهر شود. درمان آزواسپرمی غیر انسدادی همچنان چالش برانگیز است، اما به لطف پیشرفت علم پزشکی، بهترین پزشکان فوق تخصص ناباروری مردان می توان در برخی موارد به بازگرداندن اسپرم به مایع منی کمک کنند.
علل بی نطفگی مردان یا آزواسپرمی
دکتر حقدانی فوق تخصص ناباروری مردان در اصفهان می گوید مهم است که قبل از ایجاد یک برنامه درمانی برای درمان بی نطفگی، باید علت آزواسپرمی را مشخص کنیم. ایشان بیان می کنند علت آزواسپرمی دلایل متعددی می تواند داشته باشد. وجود سابقه بیماری یا عوامل تاثیر گذار محیط زندگی می تواند بر ایجاد این عارضه نقش داشته باشد.
بیماریهای مرتبط با آزواسپرمی
از مهمترین بیماری هایی که می تواند در بی نطفگی مردان بیان کرد به شرح زیر است.
هایپرپرولاکتینمی
به انگلیسی Hyperprolactinaemia یک بیماری نسبتاً شایع است که می تواند منجر به ایجاد ناباروری در زنان یا اختلالات عادات ماهیانه و اختلالات جنسی در مردان شود. یکی از علائم مهم آن در خانم ها ترشح نابجای شیر و اختلالات قاعدگی مانند آمنوره می باشد.
سندرم كلاين فلتر
کلاین فلتر (Klinefelter syndrome) این بیماری به علت ازدیاد کروموزوم های جنسی در مردان ایجاد می شود. فرمول جنسی کروموزومهای آقایان در شرایط طبیعی xy می باشد. در این بیماری مرد دارای یک x اضافی می باشد. در موارد نادری ممکن است مرد دارای ۲ الی ۳x اضافه نیز باشد. همچنین سطح استروژن خون این افراد بالاتر از حد طبیعی نشان داده می شود.
التهاب بیضه
ارکیت بیضه که به آن التهاب یک یا دوطرفه بیضه نیز گفته می شود که با منشا عفونت های باکتریایی یا ویروسی ایجاد می شوند. در برخی موارد علت التهاب بیضه ناشناخته است. ولی آنچه واقعیت دارد التهاب بیضه بیشتر در نتیجه عفونت باکتریایی مانند عفونت های ناشی از بیماری های مقاربتی ایجاد می شوند. گاهی اوقات ویروس اوریون میتواند باعث ایجاد ارکیت بیضه شود. ممکن است هر دو بیضه به طور همزمان و یا یک بیضه تحت تأثیر ارکیت قرار بگیرد.
سرطان بیضه
بیماری سرطان بیضه یکی از بیماری های نادر است و بیشتر در میان مردان بین 15 تا 49 سال رخ می دهد. علائم و تشخیص سرطان بیضه معمولاً توسط خود بیمار انجام می شود. تورم یا ایجاد توده های بدون درد در یکی از بیضه ها است که معمولاً با تغییر شکل یا بافت بیضه ها همراه است. سرطان بیضه معمولاً فقط یکی بیضه ها را درگیر میکند.
فيبروز کیستی
فیبروز سیستیک Cystic Fibrosis یا تارفزونی کیسه ای یا سفتی مخاط، نوعی بیماری دگر گشتی (سوختوساز) بدن است که بر اثر آن ترشحات در بخشهایی از بدن سفت و چسبنده میشوند. یکی از علل خطیر ناباروری در مردان بیماری فیبروز کیستیک می باشد که یک بیماری ارثی است. از خصوصیات این بیماری عفونت های مکرر ریه، تنگی نفس و ناباروری است.
انسداد مجرای انزال
انسداد لوله منی (اپیدیدیم و مجرای دفران) که اسپرم را از بیضه خارج می کند، میتواند مانع انزال مایع منی شود. این انسداد ممکن است در هر نقطهای از اپیدیدیم تا مجرای انزالی واقع در پیشابراه پروستاتیک ایجاد شود. حدود 30 درصد از مردان نابارور دچار انسداد مسیر اسپرم در لوله منی هستند.
انزال معکوس
به وضعیتی انزال معکوس گفته می شود که در آن مایع منی در طول انزال به جای مثانه به سمت پایین و به داخل مثانه می ریزد. در برخی موارد بخشی از مایع منی از آلت تناسلی خارج می شود، اما بیشتر منی وارد مثانه خواهد شد و با ادرار مخلوط و با ادرار خارج می شود. این حالت که به ارگاسم خشک نیز معروف است، خطری در پی ندارد ولی میتواند یکی از علت ناباروری در مردان باشد.
سندرم کالمن
بیماری کالمن Kallmann syndrome اختلال نادر ژنتیکی است که شاخصه آن تاخیر یا عدم بروز بلوغ در مردان است. در این بیماری حس بویایی مختل میشود. میزان شیوع این بیماری ۱ در ۴۸۰۰۰ نفر است. این عارضه به دلیل نبود هورمون کلیدی به نام هورمون آزاد کننده گنادوتروپینها یا GnRH ایجاد می شود.
عقب ماندگى ذهنى
نام دیگر عقب ماندگی ذهنی به انگلیسی MR یا mental Retardation، کم توانی ذهنی یا کم هوشی می باشد. فرد دارای این اختلال معمولا می توانند مهارت های جدید را یاد بیگرند اما یادگیری این افراد به نسبت دیگران با کندی است. افراد عقب ماندگی ذهنی بطور معمول برای یادگیری نیاز به آموزش های تخصصی بیشتری دارند.
عوامل موثر بر آزواسپرمی
- چاقی و اضافه وزن
- تماس با آفت کش ها
- مصرف مواد مخدر از قبیل ماری جوانا
- انجام پرتو درمانی
- وجود زخم های ناحیه تناسلی همچون زگیل تناسلی یا تبخال تناسلی
- انجام یکی از انواع عمل جراحی لگن و هیپ
- مصرف انواع آنتی بیوتیکها در دراز مدت و بصورت مکرر
دو نوع درمان اصلی آزواسپرمی کدامند؟
دکتر حقدانی در ادامه مقاله آزواسپرمی چیست و روش های درمان انواع بی نطفگی در مردان بیان می کند برنامه درمان آزواسپرمی مردان به دو شرایط انسدادی یا غیرانسدادی بستگی دارد. در ادامه به تشریح این دو نوع بی نطفگی می پردازیم.
- درمان آزواسپرمی انسدادی : ممکن است پزشک ناباروری جراحی میکروسرجری را پیشنهاد کند. روشی ظریف که دستگاه تناسلی را باز میکنند. بهترین پزشکان فوق تخصص ناباروری این روش را با استفاده از تکنیک های کم تهاجمی انجام خواهند داد.
- درمان آزواسپرمی غیر انسدادی : گاهی اوقات ممکن است تغییر شیوه زندگی یا تعویض نوع داروها ضروری باشد. در برخی مواقع ممکن است پزشکتان درمان هورمونی را توصیه کنند.
خارج کردن اسپرم مردانه چیست؟
استخراج اسپرم یا بازتوانی اسپرم، یکی از روش های درمان ناباروری مردان است که مستلزم استفاده از روشهای کمک باروری همچون IVF یا تزریق درون سیتوپلاسمی اسپرم ،میکرواینجکشن است. روشهای استحصال اسپرم (Sperm Retrieval) زمانی انجام می شود که اسپرم در مایع منی مردانه وجود نداشته باشد و یا مرد قادر به انزال نباشد. جهت بررسی بود یا نبود اسپرم در مایع منی آزمایش آنالیز مایع منی یا اسپرموگرام انجام می شود. تجربه و تخصص در این روش که به مردانی با تعداد اسپرم بسیار کم کمک می کند تا پدران بیولوژیکی شوند.
پیشگیری از آزواسپرمی
عارضه آزواسپرمی، اختلالی غیر قابل پیشگیری می باشد اما با رعایت برخی عوامل مرتبط، می توان شانس ابتلا به آن را کم کرد. کاهش وزن و انتخاب سبک زندگی سالم از بهترین گزینه ها برای پیشگیری یا جلوگیری از آزواسپرمی خواهند بود.
علائم آزواسپرمی
ازواسپرمی بطور طبیعی در زمان آزمایش های ناباروری از جمله آزمایش اسپرم، مشخص می شود. این تشخیص بر اساس بررسی دو مرحله ای مایع منی است، که طی دو مرحله جداگانه انجام می شود. تشخیص علائم ازواسپرمی ناشی از انسداد، ناهنجاری های مربوط به مسدود بودن مجرای انزال و کیست پروستات نیز از طریق انجام این آزمایش امکان پذیر می باشد.
انزال معکوس از طریق آزمایش ادرار پس از انزال و با وجود یا عدم وجود اسپرم در ادرار، پایین بودن سطح هورمون های LH ،FSH و همچنین پایین یا متوسط بودن سطح هورمون تستوسترون از علائم دیگر است.
درمان آزواسپرمی
درمان اختلال آزواسپرمی از طریق تجویز دارو و عمل جراحی صورت میگیرد.
- درمان دارویی آزواسپرمی : مردانی که به دلیل هایپرپرولاکیتنمیا، مبتلا به آزواسپرمی هستند یا مردانی که تولید اسپرم در آنها به دلیل اندروژن خارجی متوقف شده باشد، با عدم مصرف دارو بهبود می یابند و دوباره قادر به تولید اسپرم خواهند بود و طمع شیرین بچه دار شدن را تجربه خواهند کرد.
- عمل جراحی برای ازواسپرمی : یکی دیگر از علل آزواسپرمی انسدادی، آسیب پزشکی به مجرای انزال می باشد و برای ترمیم این مجاری نیاز به عمل جراحی است.
توصیه پزشکی دکتر حقدانی ناباروری
سایت رسمی دکتر سعید حقدانی درمان پزشکی ارایه نمی کند. این مجله آنلاین در حوزه سلامت مردان و افزایش دانش مخاطبان خود در حوزه بیماری های کلیه و مجاری ادرای، درمان ناباروری مردان و بهبود عملکرد دستگاه تناسلی مردان با مخاطبین خود زبان ساده و قابل فهم ارتباط برقرار می کند. چنانچه مشکلی در زمینه سلامت دارید با مشاوره از بهترین متخصصین سلامت به سلامتی خود اهمیت بدهید تا درمان متناسب با شرایط تان را به شما ارائه دهند.
سلب مسئولیت
از آنجایی که مطالب حوزه پزشکی از حساسیت بالایی برخوردار هستند، مطالب منتشر شده در مقاله آزواسپرمی چیست و روش های درمان انواع بی نطفگی در مردان، اعم از فیلم، عکس، نوشته و پادکست، هرگز جایگزین نظرات و توصیه های تخصصی پزشکان نخواهد بود و مخاطبان هرگز نباید از این مطالب به عنوان جایگزین توصیه پزشک یا افراد مراقبت های بهداشتی استفاده کنند. دکتر حقدانی توصیه می کنند چنانچه سوالی دارید می توانید از انتهای همین پست، سئوال خود را بپرسید تا در اسرع وقت پاسخگوی نیاز شما باشند.
با سلام : در اکثر موارد آزوسپری ، دارو یا جراحی جواب نمی دهد (می دانم که دارو بندرت جواب می دهد و جراحی واریکوسلکتومی نیز بسیار بندرت در حد معجزه جواب می دهد ) بنابر این این جمله ی شما که <>بکلی غلط است
در بیش از نصف موارد برای اینها هیچ کاری نمیتوان کرد ( چون با بیوپسی بیضه هم اسپرمی بدست نمی آید که آی وی اف بتوان کرد )
با سلام و عرض ادب خدمت اساتید محترم:
از اینکه مطالب سایت ما را مورد مطالعه قرار دادید سپاسگزاریم.
به اطلاع میرساند در مطالعات انجام شده در ١٠ درصد موارد بدنبال عمل جراحي واريكوسلكتومي ، اسپرم در نمونه بدست أمده از ميكروتسه يافت شده است و توصيه به عمل واريكوسل شديد در موارد ازواسپرمي ميگردد. إز طرفي در موارد ازواسپرمي ناشئ از هيپوگناديسم هيپوگنادوتروپيك ،درمان دارويي پاسخ ميدهد.
با سلام : من آزوسپرم هستم . شما و آقای دکتر عباسی ، تعداد بسیار زیادی امپول هاش سی جی برایم نسخه کردید و با صرف هزینه ی زیاد آنها را گرفتم و تزریق کردم و هیچ نتیجه ای نداد . تا اینکه از اسپرم اهدایی استفاده کردیم و همسرم باردار شد . بهتر است که در مورد کارآیی تزریق اسپرم اهدایی هم توضیحاتی بدهید . با احترام ، بهادر